نسبت اتصالینسبت اتصالی، به‌معنای ربط دهنده دو جزء قضیه شرطیه متصله و بیانگر پیوستگی دو جزء است. ۱ - اقسام نسبت اجزای قضایانسبت چیزی به چیزی از جمله، نسبت اجزای قضایا با یکدیگر خواه به ایجاب باشد یا به سلب سه قسم است: ۱. نسبت حملی؛ ۲. نسبت اتصالی؛ ۳. نسبت انفصالی. ۲ - توضیح اصطلاحنسبت اتصالی در مواردی است که اتصال و پیوستگی و مصاحبت (همراهی) و تعلیق (یعنی معلق بودن جزء دوم بر جزء اول) بین دو چیز بر قرار باشد به گونه‌ای که میان مقدم و تالی ملازمه باشد، و هر گاه مقدم معدوم شد تالی هم معدوم شود. این نوع از نسبت در قضیه شرطیه متصله جاری است، که سخن از تلازم و اتصال، و پیوند مقدم و تالی است. نسبت اتصالی به لحاظ موجبه و سالبه بودنِ قضیه شرطیه متصله، به نسبت اتصالی ایجابی و نسبت اتصالی سلبی منقسم می‌شود، که بیانگر وجود اتصال (در قضیه موجبه، مانند: «کلما کانت الشمس طالعة کان النهار موجودا») یا عدم وجود اتصال (در قضیه سالبه، مانند: «چنین نیست که اگر دیانت در جامعه نباشد، رذایل اخلاقی شایع نشود») بین مقدم و تالی است. [۱]
جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق، ص۱۷۰.
[۳]
خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۱۸۸.
[۴]
خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۸۸.
۳ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • مظفر، محمدرضا، المنطق. • خوانساری، محمد، منطق صوری. • خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی. • جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق. ۴ - پانویس
۵ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «نسبت اتصالی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۲۵. |